Η ΑΓΙΑ ΦΙΛΟΘΕΗ Η ΑΘΗΝΑΙΑ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΑΝΔΡΕΑ
Ἡ Ἁγία Φιλοθέη ἡ Ἀθηναία
καὶ ἡ σχέση της μὲ τὸν Ἀπόστολο Ἀνδρέα
Ἀπολυτίκιον
Ἀθηναίων ἡ πόλις ἡ περιώνυμος
Φιλοθέην τιμᾷ τὴν Ὁσιομάρτυρα
καὶ ἀσπάζεται αὐτῆς τὸ θεῖον λείψανον,
ὅτι ἐβίωσε σεμνῶς
καὶ μετήλλαξε τὸ ζῆν
ἀθλήσει καὶ μαρτυρίῳ
καὶ πρεσβεύει πρὸς τὸν Σωτῆρα
διδόναι πᾶσι τὸ θεῖον ἔλεος.
Ἡ Ἁγία Φιλοθέη ἡ Ἀθηναία (κατὰ κόσμον Ρεβούλα Μπενιζέλου) ἔζησε τὸν 16ο αἰώνα (1522-1589 μ.Χ.) στὴν τουρκοκρατούμενη Ἀθήνα. Παρότι προερχόταν ἀπὸ πλούσια οἰκογένεια καὶ ἀπέκτησε ἀξιοζήλευτη γιὰ τὴν ἐποχή της μόρφωση, ἡ μεγάλη ἀγάπη της γιὰ τὸν Χριστὸ τὴν ὁδήγησε ν’ ἀκολουθήσει τελικὰ τὸν δρόμο τῆς μοναχικῆς πολιτείας. Ὡς ἡγουμένη γυναικείου Μοναστηριοῦ, τὸ ὁποῖο ἵδρυσε ἡ ἴδια καὶ στὸ ὁποῖο οἱ ἐνασκούμενες ἀδελφὲς ἔφθασαν σὺν τῷ χρόνῳ τὶς διακόσιες, ἀνέπτυξε μοναδικὸ ἔργο, τόσο πνευματικὸ ὅσο καὶ φιλανθρωπικό. Τὸ ἔργο της ξεπέρασε κατὰ πολὺ τὰ στενὰ ὅρια τῆς Ἀθήνας καὶ ἔγινε γνωστὸ σὲ ὅλη τὴν Ἑλλάδα. Ἵδρυσε ἀρκετὰ φιλανθρωπικὰ ἱδρύματα (νοσηλευτήρια, ὀρφανοτροφεῖα), ἀλλὰ καὶ σχολεῖα. Τὸ Μοναστήρι της ἔγινε ἀπάνεμο λιμάνι, στὸ ὁποῖο κατέφευγαν οἱ σκλάβοι Ἕλληνες γιὰ νὰ στηριχθοῦν τόσο ὑλικὰ ὅσο καὶ πνευματικά. Λόγῳ τῶν πνευματικῶν μέτρων στὰ ὁποῖα ἔφθασε, ἀξιώθηκε ἐν ζωῇ τοῦ θαυματουργικοῦ χαρίσματος.
Μετὰ τὸ μαρτυρικό της τέλος τὸ τίμιο λείψανό της παρέμεινε ἄφθαρτο καὶ εὐωδιάζον, ἀλλὰ καὶ “μύρου εὐώδους μεμεστωμένον εἰς λαμπρὰν ἀπόδειξιν τῆς θεαρέστου αὐτῆς καὶ ἐναρέτου διαγωγῆς”. Σήμερα εὑρίσκεται στὸν Μητροπολιτικὸ Ναὸ τῶν Ἀθηνῶν, ὅπου μπορεῖ κανεὶς νὰ τὸ προσκυνήσει.
Ποιά εἶναι τώρα ἡ σχέση τῆς Ἁγίας Φιλοθέης τῆς Ἀθηναίας μὲ τὸν Ἀπόστολο Ἀνδρέα; Ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας ἦταν ἐκεῖνος ποὺ τὶς ὑπέδειξε σὲ ὅραμα νὰ οἰκοδομήσει γυναικεῖο Μοναστήρι, γι’ αὐτὸ καὶ ἡ Ἁγία τὸ ἀφιέρωσε στὸν Πρωτόκλητο Ἀπόστολο τοῦ Κυρίου. Ὅπως ἀναφέρεται στὸ Συναξάριό της: “… δι’ ἐν ὁράματι ἐπιταγῆς τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου οἰκοδομεῖ Παρθενῶνα, ἐπ’ ὀνόματι τούτου τοῦτον τιμήσασα …”.