ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ
ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΙΕΡΑΝ ΣΥΝΟΔΟΝ

ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Β´.

Τοῦ ἀρχιμ. Νικοδήμου Σκρέττα

Ἐπικ. Καθηγητοῦ
τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Ἡ προηγηθεῖσα στιβαρὴ καὶ πυκνὴ καταγραφὴ τοῦ λογιωτάτου καὶ σοφοῦ καὶ σεβαστοῦ μας π. Γεωργίου ἔθεσε τὶς θεολογικές, τὶς ἱστορικὲς καὶ τὶς ἐκκλησιολογικὲς βάσεις καὶ τὰ θεμέλια περὶ τοῦ ἱερωτάτου μυστηρίου τῆς θείας εὐχαριστίας. Ἡ σύναξη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ συνεχὴς εὐχαριστιακὴ βίωση καὶ μετοχή του ἀποτελοῦν τὴν ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, ἀλλὰ ταυτοχρόνως τὸν γνήσιο καὶ ἀπλανὴ δρόμο τῆς ὑπαρκτικῆς θεουργίας τοῦ ἀγωνιζομένου ἀνθρώπου.

Διὰ πολλῶν τεκμηρίων ἡ πατερικὴ παράδοση καὶ διδασκαλία, ἀλλὰ καὶ ἐξιδιασμένα ὁ θεοφώτιστος κάλαμος τῶν ἡσυχαστῶν – φιλοκαλικῶν – Κολλυβάδων πατέρων, ἔθεσε τὶς πνευματικὲς προϋποθέσεις τοῦ εὐχαριστιακοῦ ἁγιασμοῦ τῶν χριστιανῶν, ἀφ᾽ ἑνὸς στὴν ὅσο τὸ δυνατὸν γιὰ τὸν χοϊκὸ ἄνθρωπο ἀξιώτερη μετοχὴ καὶ ἀφ᾽ ἑτέρου στὴν ὅσο τὸ δυνατὸν συχνότερη καὶ ἐνσυνείδητη προσέλευση.

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΣΥΝΩΝ
ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΤΕΛΕΣΕΩΣ ΑΥΤΩΝ

ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΣΚΡΕΤΤΑ

Ἡ πατερικὴ παράδοση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι πλουσιότατη σὲ ἀναφορὲς περὶ τὸν θάνατο, ἢ καλύτερα τὴν κοίμηση, τῶν χριστιανῶν, περὶ τὴν ἀνάσταση καὶ τὴν μετοχὴ σὲ αὐτὴν τῶν πιστευόντων, περὶ τὰ τελούμενα ὑπὲρ τῶν ἀπερχομένων ἀδελφῶν, καὶ ὅσον ἀφορᾶ στὴ φροντίδα τῶν τιμίων σκηνωμάτων, καὶ ὅσον ἀφορᾶ στὴ μέριμνα γιὰ τὴ συγχώρηση, τὴν ἀνάπαυση καὶ τὴ σωτηρία τῶν τιμίων ψυχῶν τους.

Ὁ ἄνθρωπος ἀκροβατεῖ διὰ βίου ἀνάμεσα στὴν τρεπτότητα τοῦ φθαρτοῦ φυράματός του καὶ στὴν αἰώνια προοπτικὴ τῆς θεϊκὰ πλασμένης ὑπάρξεώς του. Ζεῖ στὸ μεταίχμιο τῆς φθορᾶς καὶ τῆς ἀφθαρσίας, στὸ μεθόριο τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου, στὸ ὅριο τοῦ εὐτελοῦς καὶ τοῦ ἀνεφίκτου. Ὁ ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης διαζωγραφεῖ χαρακτηριστικὰ τὶς ἀντιθέσεις αὐτὲς τοῦ δισύνθετου λογικοῦ πλάσματος1.

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ
ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΙΕΡΑΝ ΣΥΝΟΔΟΝ

ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Α´.

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου

τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου π. Γεωργίου Τσέτση

Ἱστορικὰ ἡ Θεία Εὐχαριστία τοποθετεῖται γύρω ἀπὸ τὸν Μυστικὸ Δεῖπνο τοῦ Κυρίου. Κάθε Θεία Λειτουργία ποὺ τελεῖται σημαίνει συμμετοχὴ τῶν πιστῶν στὸ ἴδιο καὶ μοναδικὸ Δεῖπνο ποὺ εἶχε ὁ Χριστὸς μὲ τοὺς Ἀποστόλους τὴν παραμονὴ τῆς Σταυρικῆς του θυσίας. Μιᾶς θυσίας ποὺ προσφέρθηκε ἅπαξ καὶ διαπαντός.

Οἱ ἀναίμακτες θυσίες, ποὺ προσφέρει ἡ Ἐκκλησία ἐδῶ καὶ δύο χιλιετίες τώρα, δὲν ἀποτελοῦν σύμβολο, οὔτε ἀναπαράσταση ἢ ἐπανάληψη τῆς Θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ. Εἶναι ἡ συνέχεια τῆς μοναδικῆς Θείας Λειτουργίας ποὺ τελέστηκε, καὶ τελεῖται ἀδιάκοπα, ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, μὲ μιὰ οὐράνια τάξη. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ θύτης καὶ τὸ θῦμα, ὁ προσφέρων καὶ ὁ προσφερόμενος. Ἐνῶ οἱ πιστοὶ ποὺ συμμετέχουν στὸ Μυστήριο εἶναι τὰ μέλη τοῦ Χριστοῦ, οἱ «μερίδες» τῆς Ἀναφορᾶς, τοῦ Δώρου ποὺ προσφέρεται στὸν Πατέρα. Μὲ τὴν Εὐχαριστιακή του ταύτιση, ὁ πιστὸς γίνεται «Χριστοφόρος». Ἔτσι ἡ Ἐκκλησία ἀποβαίνει τὸ οὐράνιο σῶμα τοῦ Χριστοῦ.